news archive 2013:05-31

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz odpowiedział na list Prof. dra hab. med. Mariana Zembali z dnia 15 maja br. wystosowany do redakcji Gazety Wyborczej i przesłany do wiadomości Prezesa NRL dotyczący artykułu „Bandziory w białych kitlach” napisanego przez Pana Mariusza Zawadzkiego - korespondenta Gazety Wyborczej z Waszyngtonu, który ukazał się w dniu 13 maja na stronie 9 „Gazety Wyborczej” (pełna treść listu Profesora Zembali poniżej listu Prezesa NRL).

W liście wystosowanym przez Prezesa NRL do redakcji Gazety Wyborczej czytamy:

„Z wielką troską odnosimy się do odczuć Pana Profesora Mariana Zembali po lekturze artykułu „Bandziory w białych kitlach”, który ukazał się w maju w Gazecie Wyborczej.

W imieniu Naczelnej Izby Lekarskiej, zrzeszającej lekarzy i lekarzy dentystów pracujących w Polsce, wyrażam ogromne zaniepokojenie i zdziwienie z powodu użycia niezwykle brutalnych słów wobec przedstawicieli środowiska medycznego w Stanach Zjednoczonych oraz umieszczenia ich w niestosownym kontekście wobec poruszanego tematu dotyczącego stawek za leczenie obowiązujących w USA. Jestem przekonany, że Redakcja podzieli nasze zdanie i odniesie się do słów Pana Profesora, wybitnego autorytetu na arenie międzynarodowej, uznając, że nazywanie „przestępcami” - czy w tym wypadku jeszcze gorzej brzmiącym słowem „bandziorami” – grupy zawodowej, jest nie tylko błędem, ale i pomówieniem.

Takie stwierdzenia i oceny, nie mające nic wspólnego z wyrokami sądowymi i użytym kontekstem wypowiedzi, nie tylko łamią prawo, ale w tym wypadku są niezwykle krzywdzące wobec wszystkich lekarzy na całym świecie. Rozumiemy, że ze względu na różny status majątkowy pacjentów, wysokość stawek za leczenie w niektórych krajach może być odbierana jako niesprawiedliwa, jednak nie możemy godzić się na to, aby zawód lekarza był z tego powodu dyskredytowany.

Apeluję o rozwagę i powstrzymanie złych emocji w doborze słów, oceniających jakąkolwiek profesję. Efektem takiej publikacji jest niszczenie zaufania do zawodu, co w tym wypadku uderza nie tylko w lekarzy, ale przede wszystkim w dobro pacjentów, psując ich wzajemne relacje, które w procesie leczenia są nad wyraz ważne i potrzebne.

Mając nadzieję, że artykuł nie narazi Państwa na amerykańskie pozwy sądowe, muszę wyrazić troskę także o metody informowania społeczeństwa o problemach związanych z ochroną zdrowia oraz o etykę zawodu dziennikarza. Żywię nadzieję, że tego typu publikacje pozostaną jedynie lekcją dla młodych adeptów sztuki dziennikarskiej.”

Treść listu Prof. dra hab. med. Mariana Zembali:

„Ze zdumieniem i dezaprobatą zakończyłem czytanie artykułu „Bandziory w białych kitlach” napisany przez Pana Mariusza Zawadzkiego - korespondenta Gazety Wyborczej z Waszyngtonu, który ukazał się w dniu 13 maja na stronie 9 „Gazety Wyborczej”.

Autor artykułu na podstawie własnych, zasłyszanych lub przekazanych przez tamtejsze media informacji sam zastępując amerykański wymiar sprawiedliwości dokonuje bezprecedensowej oceny wszystkich, którzy mieli i mają wpływ na wysokie koszty leczenia obywateli USA. Co więcej, bez wyroków sądowych nazywa ich „bandziorami”,  a dodając „w białych kitlach” klasyfikuje wg własnej oceny, wskazując na określonych lekarzy i personel medyczny w USA.

Wiem, że Pan Mariusz Zawadzki nie przebywa w USA od tygodnia, i nie tylko on, ale każdy, kto zetknął się ze służbą zdrowia w USA - kraju o najwyższym poziomie współczesnej medycyny i nauki na świecie, dobrze wie, że jest to system inny niż w socjalnej Europie, Kanadzie lub Australii. Nie trzeba być ekspertem od polityki i zdrowia aby wiedzieć, że jednym z głównych atutów programu wyborczego Prezydenta Obamy było i jest zreformowanie tego systemu w taki możliwy sposób, aby stał się bardziej dostępny dla uboższych obywateli USA. Wiemy, że nie udało się dotychczas zrealizować wszystkich wyborczych obietnic Prezydenta Obamy i jego administracji w tzw. sektorze zdrowia. To najlepiej oddaje skalę trudności i złożony wymiar problemu, który pragmatyczni Kanadyjczycy określają jako rezultaty nie tylko indywidualnych dylematów obywateli, ale i trudnych i odpowiedzialnych społecznych i politycznych wyborów polityków.

Stąd dezaprobata kiedy czyta się tekst Pana redaktora Mariusza Zawadzkiego. Wynika ona z nieusprawiedliwionego i nieuprawnionego ferowania wyroków wobec amerykańskiego środowiska medycznego. Wywołuje mój stanowczy sprzeciw naruszenie zasad dobrej etyki dziennikarskiej poprzez używanie określeń, cytuję: „bandziorów”, „ bandytów”, „szajki bandytów”, „bezczelność amerykańskich bandytów była mi z grubsza znana”, których znaczenia sam Autor zdaje się nie rozumieć w ich pierwotnym znanym nam dotychczas znaczeniu.

Dlatego stanowczo protestuję wobec takich pomówień środowiska medycznego w USA i oświadczam, że opinia Pana Mariusza Zawadzkiego jest jego indywidualną oceną. Jako jeden z wielu lekarzy polskich chciałbym bardzo przeprosić za ten artykuł i jego styl, jakość. Przeprosić wszystkich - nie tylko „bandziorów amerykańskich w białych kitlach” ale i Państwa, Czytelników, którzy takiego języka nie używają i… nie zastępują sądów w dochodzeniu do prawdy.

Mam świadomość, że także w moim kraju, kiedy nie starcza argumentów i intelektu, pozostaje agresja, nienawiść, poszukiwania rozwiązań siłowych, niedemokratycznych. Fakt zróżnicowania płacenia za świadczenia medyczne w USA, gdzie medycyna funkcjonuje na innych zasadach niż w Polsce czy Europie nie powinien wzbudzać agresji i nienawiści.

Szanowny Panie Redaktorze,

Z perspektywy tego artykułu wyobrażam sobie codzienne męczarnie Korespondenta „Gazety” w kraju, w którym bandziory, szajki, bandyci, są nie tylko podczas maratonu w Bostonie, World Trade Center w Nowym Jorku czy Waszyngtonie, ale wszędzie wokół, i można dość łatwo rozpoznać ich po białych kitlach.

Zapewniam jednak, że zjawisko bardzo zróżnicowanej płatności za świadczenia medyczne, dopłaty do wizyt kwalifikacyjnych na operacje w szpitalach niepublicznych czy do świadczeń są w Polsce zjawiskiem niepokojąco rozpowszechnionym i wciąż trudniejszym do udokumentowania niż w USA pomimo widocznych wysiłków Ministra Zdrowia i Prezesa NFZ porządkujących system. A jednak w Polsce określenia bandziory, bandyci odnosimy tylko wobec tych, którzy przekroczyli prawo i niezależny sąd uznał i udokumentował ich winę. 

Szanowny Panie Redaktorze,

Chciałbym wierzyć, że pomogę Panu Mariuszowi Zawadzkiemu w obiektywnej ocenie nie tylko amerykańskiego środowiska medycznego, ale też stać się lepszym człowiekiem wobec innych, także lekarzy. To konieczne. Zapraszam Pana do Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, jednego z najlepszych szpitali kardiologiczno-kardiochirurgicznych w Polsce. Takich dobrych szpitali jest w Polsce dużo, dużo, więcej. Fakt, że właśnie tak jest, zawdzięczamy ludziom, którzy tu pracowali i pracują nadal rozwijając ten szpital, i korzystają bardzo często z bezinteresownej pomocy szkoleniowej, naukowej wielu naszych amerykańskich Przyjaciół, wybitnych lekarzy i naukowców. 

Protest składam również na ręce ambitnego Zespołu Redakcyjnego "Gazety Wyborczej" za to, że redakcja GW tak niespodziewanie obniżyła wymagania nie tylko językowe, ale i etyczne. Nie wolno nam akceptować postaw, które podobnie agresywnym, nie merytorycznym językiem będą widzieć w każdym z nas, lekarzy, pielęgniarek, oddanych całym swoim życiem chorym, tylko " bandziorów w białych kitlach".

Z nadzieją na zrozumienie intencji mojego listu,

Prof. dr hab.med Marian Zembala

Kardiochirurg, transplantolog, nauczyciel akademicki ŚUM

Przewodniczący Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia

Dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca

Prezydent Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Serca i Naczyń 2010-2012